Zuinig met spoed

27 juni 2018

Op vrijdag 15 juni organiseerde NAZNW voor bestuurders, managers en communicatieadviseurs in de spoedzorg de themabijeenkomst ‘Zuinig met spoed’. Tijdens deze bijeenkomst richtten wij ons specifiek op het beperken van de (onnodige) instroom richting de spoedzorg. Dagvoorzitter Marieke van Twillert van Medisch Contact nam de deelnemers mee in verschillende innovaties op dit gebied.

De drukte en capaciteitsproblematiek in de spoedzorg is de laatste jaren sterk toegenomen, dat wordt gevoeld door zowel patiënten als zorgverleners. Er zijn hiervoor verschillende oorzaken aan te wijzen, maar de schaarste op de arbeidsmarkt en toename van de zorgconsumptie door de vergrijzende bevolking spelen hierbij een belangrijke rol. Al met al zijn er hierdoor steeds meer piekmomenten voor spoedzorgorganisaties, waarbij de instroom van patiënten groter is dan de doorstroom en uitstroom, en een lokale ‘filevorming’ (crowding) in de patiëntenstromen ontstaat. Een onwenselijke en onveilige situatie die aandacht en oplossing behoeft.

Welke oplossingen zijn voorhanden?

Om crowding structureel te reduceren is er niet één afgebakende interventie voorhanden, er zullen binnen de gehele acute zorgketen (instroom, doorstroom, uitstroom) op verschillende niveaus (lokaal/regionaal/landelijk) interventies en innovaties nodig zijn. Tijdens deze bijeenkomst wilden wij ons nu eens specifiek richten op het beperken van de (onnodige) instroom, waarmee de spoedzorg mogelijk kan worden ontzien. Als NAZNW zien wij dat er nog heel veel winst mogelijk is op de dit vlak.

Wat is acuut, wat is spoed en wat is niet-acuut?

Deze vraag houdt vele ketenpartners in de zorg bezig. Uit onderzoek blijkt dat mensen vaak nog onnodig gebruik maken van HAP’s, SEH’s of RAV’s. Innovatieve oplossingen of systeemaanpassingen zouden hier wellicht verbetering in kunnen brengen.

Hoe was het programma opgebouwd?

De bijeenkomst startte vanuit het brede perspectief met een leerzame presentatie van Jaap van den Heuvel (Bestuursvoorzitter Rode Kruis Ziekenhuis Beverwijk & bijzonder hoogleraar Healthcare Management). Hij sprak hier over het oplossen van de capaciteitsproblematiek aan de hand van (meer) complexiteitsdenken. Vervolgens werden in 4 blokken verschillende (bij elkaar horende) innovaties belicht:

Blok 1 Informeren, doceren en empoweren van patiënten – Het blijkt dat patiënten nogal eens onnodig gebruik (willen) maken van de spoedzorg, bijvoorbeeld omdat ze de ernst van hun klachten niet goed kunnen inschatten of niet goed weten hoe de spoedzorg in elkaar zit. De innovaties binnen dit blok grepen in op dit specifieke knelpunt.
Blok 2 Monitoren van chronische patiënten – Chronische patiënten blijken relatief gezien vaker gebruik te maken van spoedzorg. Nieuwe bezoeken of heropnames zijn soms echter te voorkomen, bijvoorbeeld door de gezondheidstoestand van deze patiënten continue (van afstand) te monitoren.
Blok 3 Verbetering van organisatie of inhoud triage – In algemene zin zorgt triage ervoor dat patiënten snel bij de juiste zorgorganisatie/verlener terecht komen. Hier blijken echter nog wel verbeteringen mogelijk in: 1. de organisatie van triage EN 2. de inhoud van de triage voor specifieke groepen. Deze verbeteringen voorkomen mogelijk onnodige consulten en/of vervoersbewegingen.
Blok 4 Verbetering van prehospitale diagnostiek of expertise – Huisartsen en/of ambulancezorgverleners zouden verder gefaciliteerd kunnen worden in hun werk door het uitbreiden van hun diagnostische mogelijkheden, met bijvoorbeeld radiologie, CT/MRI, of point of care testen.

Wat was het doel van de bijeenkomst?

Wij wilden deelnemers in deze bijeenkomst vooral inspireren om in de eigen lokale keten (met elkaar) aan de slag te gaan met één of meer van de gepresenteerde innovaties. Hiernaast zouden wij met de ideeën uit blok 1 samen met een aantal deelnemers graag een werkgroep willen opstarten om verder te denken over een regionale publiekscampagne: ‘Zuinig met spoed!‘. Dit lijkt te zijn gelukt!

Tot slot, zijn de presentaties van de bijeenkomst beschikbaar?

Hieronder het programma met een hyperlinks naar de presentaties.

Opening