Amsterdamse ziekenhuizen moeten zwangeren weigeren

Amsterdamse ziekenhuizen moeten maandelijks honderden keren nee ­verkopen aan zwangeren die op het punt staan te bevallen, omdat de afdeling verloskunde vol ligt.

Alleen het OLVG, met locaties Oost en West, moest in 2016 al 1262 zwangeren weigeren, een verdubbeling met eerdere jaren. Verloskundigen moeten vaak wel drie tot vier ziekenhuizen bellen, voordat ze plek hebben om hun zwangere naartoe te brengen. Dit geleur geeft extra werk voor de verloskundige en spanning voor de zwangere. Bovendien legt het extra druk op het ziekenhuispersoneel.

Sinds de sluiting van de afdeling verloskunde van het MC Slotervaart in december 2015 is de vraag enorm toegenomen, zegt Hans van der Schoot, voorzitter van de raad van bestuur van het OLVG. “Er was geen adequaat plan hoe dat in Amsterdam moest worden opgevangen. Ik zeg weleens gekscherend: opeens liepen er honderden zwangeren door de straten van Amsterdam, op zoek naar een plek om te bevallen.”

Veel van hen kloppen bij het OLVG aan. Elke maand bevallen er circa vijfhonderd vrouwen in de twee locaties, een kwart wordt geweigerd omdat er geen plek is. In acute gevallen moet een ziekenhuis de vrouw helpen, maar als de baby naar verwachting nog een paar uur op zich laat wachten, mag een ziekenhuis weigeren.

Uitbreiden
“Onze stelregel is dat we vier actief bevallende vrouwen aankunnen in Oost en vier in West. Als de vijfde zich aanmeldt, wordt die er vaak nog bij georganiseerd. Er wordt altijd geïmproviseerd: hoe lang denk jij dat patiënt 1 nog bezig is? En hoever is patiënt 5? Maar tegen de zesde moeten we echt zeggen dat het niet veilig genoeg is en ze beter naar een ander ziekenhuis kan gaan. Dat geschipper iedere dag is zeer intensief.”

De hoop was dat het VUmc de druk door de sluiting van verloskunde bij het MC Slotervaart kon opvangen, laat een woordvoerder weten. Dat viel tegen, ook omdat een deel van de medewerkers van het MC Slotervaart besloot niet mee te verhuizen. Bij het AMC en het VUmc steeg het aantal weigeringen van circa 7 procent in 2015 naar 20 procent eind 2016.

Iets wat duidelijk wordt gevoeld door de verloskundigen in het veld, zegt Marijke Sibie van Eerstelijns Verloskundigen in Amsterdam en Amstelland (EVAA). Een werkgroep werkt aan een systeem waarop ziekenhuizen melden hoeveel verloskamers leeg zijn. Ziekenhuis Amstelland in Amstelveen bouwt er verloskamers bij en het OLVG heeft ruimte om dit jaar iets uit te breiden.

Rare situatie
Suzanne de Reijke van Verloskundigen Amsterdam Zuid heeft deze krapte in de twaalf jaar dat ze als verloskundige werkt nog nooit meegemaakt. Ze benadrukt dat vrouwen bij hun verloskundige in veilige handen zijn. “Als de nood aan de man is, bel ik het ziekenhuis: ik weet niet hoe je het doet, maar het kind komt, we zijn onderweg.”

Meestal vindt ze wel een plek in Amsterdam, maar vaak is ze dan al een uur aan het bellen. “Ik ben erin getraind mijn frustraties te verbergen
en mensen gerust te stellen, maar het is toch een rare situatie.”

Teleurstellend is het wanneer de zwangere moet uitwijken naar Amstelveen of Zaandam. “Want in Amstelveen krijgen ouders geen officieel Amsterdammertje.” Renske Kuiper van Geboortecentrum Amsterdam hoopte dat het probleem in 2017 minder groot zou zijn. “Maar we worden nog steeds geweigerd.”

De grootse verzekeraar van Amsterdam, Zilveren Kruis, laat weten: “We hebben met het OLVG en andere ziekenhuizen in de regio zowel voor 2016 als 2017 voldoende afspraken gemaakt voor verloskunde. Wat andere verzekeraars hebben gedaan weten wij natuurlijk niet.”